د روغتیا نړیوال سازمان او شریکان یې په تورخم کې راستنیدونکو ته حیاتي روغتیایي خدمات وړاندې کوي

کابل، افغانستان-- د ګاونډیو هیوادونو څخه د راستنیدونکو افغانانو دوامداره راتګ په هیواد کې د عامې روغتیا موجوده ستونزې نورې هم زیاتې کړي، په داسې حال کې چې هیواد د نفوس پراخه بې ځایه کیدلو، وچکالي، د خوړو ناامني، د ناروغیو خپریدلو، او د COVID-19  وبا دوامداره اغیزو په ګډون د ننګونو له پیچلې لړۍ سره مخ دي. په اپریل میاشت کې له ۱۰۰ زره څخه ډیر افغانان له پاکستان څخه بیرته راستنیدو ته اړ شوي، چې ډیری یې ښځې او ماشومان دي.

د راستنیدونکو په بیړنیو اړتیاوو کې اوبه، خواړه، طبي ملاتړ او د سرپناه خدمات شامل دي. ډیری راستنیدونکي د روغتیا او رواني ستونزو پراخه لړۍ تجربه کوي، د بیلګې په توګه شدید تنفسي انتانات، حاد اسهالات، خوارځواکي، د پوستکي ناروغۍ، صدمه، او د رواني روغتیا ستونزې.

د روغتیا نړیوال سازمان او همکاران یې د تورخم په صفري نقطه کې راستنیدونکو ته حیاتي روغتیایی خدمات وړاندې کوي. یاد سازمان د تورخم د ۲۰ بستریز ایمرجنسي روغتون ملاتړ کوي، همداراز یې په تورخم کې درې ګرځنده روغتیايي ټیمونه (MHTs) چې راستنیدونکو ته ۲۴ ساعته روغتیایي خدمتونه وړاندې کوي، د څارنې دوه ټیمونه (SST) او په صفري نقطه کې دوه د معاینې (سکرینینګ) ټیمونه یې ګمارلي دي. سربیره پردې، ۷۲ واکسیناتوران، چې ۱۴ یې ښځینه دي، په صفري نقطې کې او ۱۰ ښځینه واکسیناتوران د تورخم د راستنیدونکو کمپ ته د پولیو واکسین ورکولو لپاره ګمارل شوي دي.

ډاکټر هجرت الله مهمند ، د ۲۰ بستریز روغتون رییس وویل "په تورخم کې ۲۰ بستریز ایمرجنسي روغتون یو پرمختللی روغتیايي مرکز دی چې په بشپړ ډول سمبال عملیاتي خونه لري او راستنیدونکو لپاره د ټروما، بیړني، او د مور او ماشوم خدمات چمتو کوي."

د اپریل په میاشت کې، په ټولیزه توګه ۵،۶۱۷ ناروغانو په یاد روغتون کې روغتیایي خدمتونه ترلاسه کړي، چې نږدې ۵،۵۰۰ هغو یې وړیا درمل ترلاسه کړي. په روغتیايي مرکز کې له ۴،۳۰۰ څخه زیاتو کسانو روغتیايي زده کړې هم ترلاسه کړې.

احمد ضیا، چې له پاکستان څخه راستون شوی او د تورخم ایمرجنسي روغتون ته تللی و، وویل "زما امیندوارې میرمنې د تورخم دروازې څخه د تیریدو پرمهال سخت درد احساس کړ، نو موږ هغه ایمرجنسي روغتون ته یوړله. هغې ته د متخصصو ډاکټرانو لخوا بیړني خدمات وړاندې شول او د هغې روغتیايي حالت ښه شو."

نوموړي زیاته کړه، "که چیرې د روغتون خدمات نه وای، نو موږ به هغه او د هغې ماشوم له لاسه ورکړی وای. ما په هغه وخت کې بل ځای نه درلود، مګر روغتون زما کورنۍ وژغورله. زه د روغتون له کارکوونکو څخه ډیره مننه کوم."

پروخت ملاتړ او د ژوند ژغورونکو روغتیایي خدماتو چمتو کولو څخه پرته به دا راستنیدونکي د ناروغیو له خپریدو، اړینې بیړنۍ پاملرنې او رواني روغتیا ملاتړ ته د لاسرسي نشتوالی په ګډون د مخ په زیاتیدونکو خطرونو سره مخ شي.

د روغتیا نړیوال سازمان د افغانستان د روغتیا بیړنیو حالاتو د پروګرام ټیم مشر ډاکټر جمشید تنولي وویل: "شته سرچینو څخه په استفادې، د روغتیا نړیوال سازمان د راستنیدونکو لپاره په صفري نقطو او همدارنګه د بیرته راستنیدو په سیمو کې د اړتیا وړ روغتیایي خدماتو چمتو کولو ته لومړیتوب ورکوي، ترڅو د لوی روغتیایي کړکیچ خطرونه کم کړي او د ټولنې روغتیا، په ځانګړې توګه د ښځو او ماشومانو روغتیا خوندي کړي."

هغه زیاته کړه: "د اړینو روغتیایي خدماتو او طبي اکمالاتو ساتلو لپاره، په ځانګړي ډول د ټراما او د زیږون روغتیايي کڅوړو او په مهمو سرحدي نقطو او د بیرته راستنیدو په سیمو کې د ناروغیو څارنې او د وبا د غبرګون ظرفیت پیاوړی کولو په موخه اضافي تمویل ته خورا اړتیا ده."